Sayfalar

25 Eylül 2011 Pazar

BEYİN DALGALARI


Beyinden yayılan elektrik sinyalleri kafatasına bağlanan alıcılarla ölçülebiliyor.Elektroensefalogram ( EEG) denen bir aletle ölçülen bu sinyallere ''beyin dalgaları'' deniliyor.Esas olarak 4 tür beyin dalgası var.Bunlar alfa,delta,teta ve beta.İlk bulunan beyin dalgasına,Yunan alfabesinin ilk  harfi olan alfa deniyor.Bu dalgalar,bir voltun milyonda biri kadar düşük bir voltaja sahip.Saniyede 10 kez salınan alfa dalgaları bir görülüyor bir kayboluyor,yani sürekli mevcut değiller.Örneğin ,derin uykuda ya da aşırı heyecan durumlarında bu dalga neredeyse hiç yok.Alfa dalgaları,genellikle insanın rahat olduğu,çok fazla efor sarfetmediği durumlarda görülüyor.Delta dalgaları ,uykunun derin evresinde ortaya çıkıyor.En fazla saniyede 4 kez dalgalanan delta dalgaları,en yavaş titreşen dalgalar.Teta dalgaları uykuya geçerken ya da uykunun ilk evrelerinde görülüyorlar.Bunlar biraz daha hızlı;saniyede 4-7 kez salınıyorlar.Beta dalgaları çok stresli durumlarda ,kafamızı toplayamadığımız ve dikkatimizi veremediğimiz zamanlarda ortaya çıkıyor.Saniyede 13-40 kez salınan beta dalgaları alfa ve teta dalgalarından daha hızlı.Son yıllarda üzerinde çalışılan bir diğer dalga türü de ''gama''.Gama dalgaları saniyede 40 kez titreşiyor.Bu dalganın,algılama bilinç ve entellektüel düşüncenin kaynağı olduğu düşünülüyor.
Her bir dalga türü,bilinç durumunun bir aşamasıyla bağlantılı.Bu dalgalar arasında eşgüdümlü bir geçiş sağlanmazsa çeşitli sorunlar ortaya çıkıyor.Örneğin,gerektiği zamanda delta ve teta dalgaları oluşmazsa,kişide uykusuzluk sorunu başlıyor.Arabanın viteslerine benzetilecek olursa,delta birinci,teta ikinci,alfa üçüncü ve beta dördüncü vites.Arabayı kullanırken nasıl her vitesin ayrı önemi varsa,her dalganın da kendine göre bir önemi var.Bu viteslerin geçişinin oldukça yumuşak olması gerekirken,durum her zaman böyle değil.Örneğin bir pazartesi sabahı,uykumuzun en derin yerinde delta dalgaları üretmekte olan beynimiz,alarmın çalmasıyla bir anda stresli bir güne başladığımızı hatırlayıp beta dalgaları üretmeye başlıyor.Bir fincan kahve sonrasındaysa alfa ve teta dalgalarıiyice baskılayıp beta dalgalarına kendimizi alıştırmaya çalışıyoruz.Beynin zıt dalgalara ani geçişi,insanda stres yaratabiliyor.Alfa dalgaları günlül performansımızı artıran,beyni stresten koruya ve genellikla yaratıcı olmamazı sağlayan dalgalar.Bu nedenle bu dalgaların baskılanması insanda gerilim,yani stres oluşturuyor.Yaratıcılığımızı ve günlük hayatımızdaki performansımızı geliştirmek için delta dalgalarının artırılması gerekiyor.İnsanın kendisini rahatlatrak stresten uzak kalması,bu dalgaların artmasını ve  performansımızın yükselmesini sağlıyor.
Beyin Dalgalarını Kullanmak
Beyin dalgalarını kullanarak cihazları çalıştırmak,artık hayal olmaktan çıkıyor.Duke Üniversitesei'ndeki bilim adamları maymunların beynine yerleştirdikleri elektrotlarla,beyin dalgalarını bir bilgisayara aktardı.Maymunlar,çeşitli hareketleri yaparken elde edilen dalgalar bir bilgisayarda toplandı.Bir nesneyi tutmak,el çırpmak gibi basit hareketler sırasında elde edilen beyin dalgaları bilgisayar tarafından analiz edilerek sinyallere,bu sinyaller de üç boyutlu görüntülere çevrilerek,bilgisayara bağlı bir robot koluna aktarıldı ve böylece kolun hareketi sağlandı.Bu çalışmalar oldukça umut verici.İkinci aşama,robot kolunun maymunlar tarafından algılanmasını ve idare edilmesini sağlamak.Bilim adamları bu çalışmaları daha ileri götürdü.Berlin'deki bir grup araştırmacı kafaya 128 adet elektrot yerleştirerek EEG ile insan beyin dalgalarını,saptayıp bunları bir bilgisayar programına veri olarak giriyorlar.Bu program,dalgaların ayrımını yapıyor ve hangi dalganın hangi harekete ait olduğunu kısmen de olsa söyleyebiliyor.Tabii tüm dalgaların çözümlemesini yapmak oldukça zor;çünkü beyinde aynı anda bir çok bölgeden dalgalar yayılıyor.Ancak bazı basit hareketler,bilgisayar sayesinde önceden belirlenebiliyor.Örneğin;kişinin sağ ya da sol elini kullanacağı,yaydığı dalgalar sayesinde önceden anlaşılıyor.
ABD'deki Rochester Üniversitesi bilgisayar bilimleri laboratuvarında geliştirilen bir bilgisayar sayesinde,televizyon beyin dalgalarıyla uzaktan kumanda edilebiliyor.Bilgisayarı açıp kapatmak isterken insan beyninden yayılan dalgalar bilgisayar tarafından algılanıyor.Bilgisayar hangi dalganın açma,hangi dalganın kapama olduğunu ayırt edebiliyor.Bu sinyaller televizyona gönderilerek kontrol sağlanıyor.Böylece kişi televizyonu açmak istediğinde yayılan dalgalar ''aç'' olarak algılanarak televizyon açılıyor.Kapatmak istendiğindeyse bilgisayar tarafından algılanan ''kapa'' dalgası televizyonu kapatıyor.Tabii bu buluş tembel televizyon bağımlıları için yapılmış değil.En önemli amacı ,yerinden kalkamayan ve hareket edemeyen felçli hastaların kendi kendilerine yeterli olmalarını sağlamak.Beyin dalgalarını kullanmanın ilk aşamasında Almanya'da yapılan bir başka çalışmadaysa beyin dalgaları kullanılarak bir hastaya yazı yazdırıldı.Beynimizden yayılan dalgalar oldukça karmaşık.Aynı anda bir çok nöron ateşleme yaparak elektrik yayıyor.Bir konser salonundaki alkışların tek başına değil de toplu olarak algılanması gibi,beyindeki olumlu ya da olumsuz sinyaller bilgisayar tarafından kabaca algılanabiliyor.Felçli bir kişiye ilk önce alfabenin yarısı gösterildi,eğer istediği harf o yarıdaysa beyindeki evet sinyalleri algılandı.Daha sonra bu kısım tekrar ikiye bölünerek işlem tekrarlandı,ta ki istenilen harf bulunana kadar.Bu yöntemle bir sözcüğün yazılması 16 saate kadar sürdü.Fakat günümüzde bu teknoloji ilerletilierek ,felçli bir hastanın bilgisayar aracılığıyla konuşması sağlanmış durumda.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Eleştirilerinizi bu alanda yayınlayabilirsiniz.